۵ فاکتور مهم برای تاب آوری در شرایط بحران

یکی از مهمترین عوامل موثر برای مقابله با چالش های زندگی، نحوه برخورد با مشکلات و تاب آوری در شرایط بحران است. منظور از تاب آوری، حفظ روحیه در برخورد با مشکلاتی است که در مسیر زندگی با آن ها روبرو می شویم. هر چه توانایی ما در حفظ روحیه مثبت بیشتر باشد، قدرت بالاتری برای گرفتن تصمیم صحیح و عبور از شرایط دشوار داریم. به همین دلیل آشنایی با نکاتی که می توانند به ما در مدیریت بحران کمک کنند از اهمیت بالایی برخوردار است. اما برای داشتن بهترین عملکرد در بحران های زندگی و تاب آوردن در شرایط دشوار باید به چه مواردی توجه داشته باشیم؟
شما پس از آشنایی با تکنیک های مهم تاب آوری در مدیریت بحران قادر خواهید بود به هر بحران به چشم یک فرصت طلایی نگاه کنید و آن را پیروزمندانه پشت سر بگذارید. از این رو پیشنهاد می کنیم تا انتهای این مقاله با ما همراه شوید تا شما را با 5 فاکتور مهم که نیاز است در این رابطه بدانید آشنا کنیم.

به بحران ها به چشم یک فرصت نگاه کنید!

پیش از آن که بخواهیم به فاکتورهای مهم تاب آوری در مدیریت بحران اشاره کنیم، لازم است یک نکته پر اهمیت را برایتان بازگو نماییم. از گذشته تا کنون در فرهنگ ما اینگونه جا افتاده است که از دل هر بحران یک تجربه جدید به گنجینه تجربیات ما اضافه می شود. هر طوفانی که در زندگی از راه می رسد، ما را محکم تر می کند تا آسان تر بتوانیم با سایر مشکلاتی که ممکن است برایمان پیش بیایند برخورد کنیم. توجه داشته باشید که نگاهی که شما به مشکلات دارید در نهایت تعیین کننده نحوه پشت سر گذاشتن بحران ها است. بنابراین باید کنترل ذهن خود را به دست بگیرید و به مشکلات همانند فرصت هایی که می توانند توانایی های شما را به چالش بکشند نگاه کنید. بنابراین به این نکته توجه داشته باشید که همه چیز در نگاه شماست!

فاکتورهای مهم تاب آوری در شرایط بحران

به طور پیش فرض در شرایط بحران، ترس همان احساسی است که بر انسان غلبه می کند. برای مقابله با ترس، تسلط به خود و انجام بهترین اقدامات نیاز است که به جنبه های گوناگون مدیریت بحران واقف باشیم. به طور کلی تاب آوری در شرایط بحران نتیجه و برآیند 5 فاکتور زیر است:

در ادامه هر یک از این فاکتورها را به طور کامل بررسی می کنیم. سپس راهکارهای عملی و کاربردی برای موفقیت در هر یک از این موارد را با شما در میان می گذاریم.

1- خودآگاهی؛ یک فاکتور مهم برای مدیریت بحران

برای خودآگاهی در شرایط بحران باید شرایط خود را به صورت دقیق بسنجید و هر آنچه هست را بپذیرید. با این کار به خودتان کمک می کنید تا خیلی آسان تر بتوانید تصمیماتی اساسی و سریع را برای مدیریت شرایط بگیرید. تحلیل دقیق شرایطی که در آن قرار دارید به شما فرصت لازم برای سازگاری شخصیتتان با بحران و مشکلات را فراهم می نماید. این باور را در ذهن خود ایجاد کنید که شرایط بحرانی امکان شناخت دقیق خودتان را مهیا می سازد. این موضوع کمک می کند تا توانایی هایتان را بیشتر بشناسید. صرف کردن زمان لازم برای خودآگاهی در شرایط بحران در نهایت منجر به رشد فردی شما خواهد شد.

2- ذهن آگاهی؛ دومین فاکتور تاب آوری در شرایط بحران

اساسا می توان گفت که تاب آوری در شرایط بحران نتیجه داشتن یک ذهن منظم و آرام است. چه بسا با ذهن آگاهی بتوان در شرایط بحران نسبت به شرایط عادی بهتر عمل کرد. ذهن آگاهی بدین معنی است که شما بتوانید کنترل ذهن خود را به دست بگیرید و اجازه ندهید شرایط و مشکلات شیرازه افکارتان را از هم بپاشد. این کار علاوه بر این که باعث می شود بتوانید با اطلاع دقیق از شرایط و جایگاه خود بهترین تصمیمات را بگیرید، اعتماد به نفس کافی برای هدف گذاری و پیش روی در مسیر بحرانی را درون شما ایجاد می کند. برای ذهن آگاهی می توانید از راهکارهای زیر استفاده نمایید:

• نگاه مثبت داشته باشید! انتظار اتفاقاتی مثبت و در عین حال واقع گرایانه داشته باشید. منفی بافی تنها انرژی شما برای ادامه مسیر را می گیرد و اجازه نمی دهد در مسیر خود به صورت قاطعانه قدم بردارید. بنابراین در شرایط بحرانی حتما سعی کنید که روحیه مثبت نگری را درون خود تقویت نمایید.
• این را بدانید که شرایط بد همیشگی نیست! زندگی مسیری پر از اتفاقات خوب و بد است اما به قول حافظ شیرازی “دور گردون گر دو روزی بر مراد ما نرفت/ دائما یکسان نباشد حال دوران غم مخور”
• شما تنها کسی نیستید که با این مشکل مواجه شده اید! یادآوری این نکته که شما اولین و آخرین نفری نیستید که مجبورید با این شرایط دست به گریبان شوید این آرامش را درون شما ایجاد می کند که شما نیز می توانید از این مسیر دشوار عبور کنید. بنابراین بهتر است به جای ناراحتی در این شرایط، انرژی خود را برای انتخاب بهترین راهکار برای عبور از این طوفان صرف نمایید.

3- خود مراقبتی

حل مسئله و ارائه راه حل های خلاقانه برای عبور از شرایط بحرانی نیازمند این است که سلامت جسم و ذهن خود را در اولویت قرار دهید. بدین منظور نباید تحت هیچ شرایطی از نیازهایی که دارید چشم پوشی کنید. در واقع توانایی مقابله کردن با بحران ها نیازمند این است که از احساسات، روان و جسم خود مراقبت کنید. برای این کار حتما باید شناخت مناسبی از هیجانات و نیازهای خود داشته باشید. هر چقدر هم که شرایط بحرانی باشد، برای دوام آوردن در طولانی مدت حتما باید زمان کافی را به خودتان اختصاص دهید. در واقع نادیده گرفتن خود در شرایط بحرانی نتیجه ای به جز متلاشی شدن ذهن و روان شما به همراه نخواهد داشت. این موضوع در افراد مختلف خود را به شکل هایی همچون بی خوابی، پرخاشگری، عدم تمرکز و … نشان می دهد.

بنابراین اهمیت خود مراقبتی در تاب آوری در شرایط بحران را به هیچ عنوان دست کم نگیرید. برای خود مراقبتی در شرایط بحران می توانید زمانی را به انجام فعالیت هایی که ذهن شما را از دغدغه رها می کنند اختصاص دهید. برای چند ساعت فکر و خیال را رها کنید و به استراحت بپردازید و مجددا به سراغ مشکلات بروید و با آن ها دست و پنجه نرم کنید.

4- هدف گذاری

هدف گذاری یکی از مهمترین شاخص ها و فاکتورهای تاب آوری در شرایط بحران است که توانایی متصور شدن یک ساختار مشخص برای آینده را به شما می دهد. اهدافی که برای رد شدن از مشکلات تعیین می کنید، انگیزه ای برای کار کردن را در شما ایجاد می کنند. بهتر است هدف گذاری خود را هوشمندانه انجام دهید تا بتوانید به بیشترین بازدهی دست پیدا کنید. بدین منظور می توانید از راهکارهای زیر کمک بگیرید.

• گام به گام هدف گذاری نمایید: بازه های هدف گذاری نقش مهمی در پایبندی به اهداف ایفا می کنند. بنابراین بهتر است که اهداف بلند مدت خود را را از هدف های کوتاه مدت جدا کنید.
• عملکرد خود را ارزیابی کنید: پس از آن که اهداف خود را به صورت واضح و روشن تعیین کردید، باید با روشی کاربردی مسیری که برای رسیدن به هدف مورد نظر طی کرده اید را ارزیابی کنید. ارزیابی مسیر یک گام بسیار مهم برای دستیابی به اهداف مورد نظر است. اگر ارزیابی خود را به صورت مداوم انجام ندهید، احتمال این که در میانه مسیر از ادامه دادن دست بکشید بسیار بالا است.
• انعطاف داشته باشید: بهتر است ضمن قاطعانه عمل کردن، انعطاف لازم را برای برنامه ریزی خود در نظر بگیرید تا بتوانید این هدف گذاری را اصلاح نمایید. داشتن یک برنامه خشک و بدون انعطاف شما را از ادامه مسیر دلزده خواهد کرد.

5- روابط موثر و مثبت؛ یکی از مهمترین فاکتورهای مدیریت بحران

ارتباطات مثبت یکی از مواردی است که می تواند طی کردن مسیر مشکلات و بحران را برای شما بسیار ساده تر کند. این روابط موثر و مثبت از دو جهت می توانند در مدیریت بحران به شما کمک کنند:

• کمک به حفظ روحیه: نزدیکان و خانواده شما می توانند با پشتیبانی عاطفی به شما کمک کنند تا روحیه مناسب برای قدم گذاشتن در مسیر بحران را به دست آورید. بنابراین به جای دوری کردن از دیگران در چنین شرایطی، حتما روی ارتباطات خود سرمایه گذاری کنید.
• کمک به تصمیم گیری موثر: شما می توانید برای گرفتن تصمیماتی منطقی و راهبردی برای برطرف کردن بحران، از افراد با تجربه مشاوره بگیرید. همچنین این امکان را دارید که برای انجام راحت تر اقدامات لازم، روی کمک اطرافیان خود حساب کنید.

سخن پایانی

برای تاب آوری در شرایط بحران نیاز است که از یک سری نکات مهم مطلع باشیم و به صورت آگاهانه برای پشت سر گذاشتن مشکلات تلاش کنیم. حفظ روحیه و هدف گذاری از اصلی ترین شاخص هایی هستند که در مدیریت بحران به شما کمک می کنند. در این مطلب سعی کردیم شما را با مهمترین شاخص هایی که در نهایت به تاب آوری منجر می شوند آشنا کنیم. امیدواریم با مطالعه این مقاله بتوانید گام موثری را در این رابطه بردارید.